მონადირე მეძებარი ძაღლების ამ ქვეჯგუფში შედიან სპანიელები, რომლებიც გამოიყვანეს მსხვერპლის წამოსაგდებად და რეტრივერები, რომელთა დანიშნულებაა ნანადირევის პოვნა-მოტანა . მსოფლიოში ყველაზე მრავალრიცხოვანი ჯიშია ლაბრადორ რეტრივერი, რომელიც დიდი მოწონებით სარგებლობს, როგორც ოჯახის ძაღლი თავისი არაჩვეულებრივი ხასიათისა და სილამაზის გამო.
რატომ გახდა საჭირო რეტრივერი
ჯერ კიდევ XIX ს., როდესაც საზოგადოების მდიდარ ფენებში მოდად იქცა ახალი გართობა _ თოფებით ნადირობა, საჭირო გახდა ახალი ტიპის ძაღლიც. მას უნდა ემუშავა პატრონის გვერდით, რათა მოეძებნა და მოეტანა მოკლული ნანადირევი. ამისთვის საჭირო იყო ამტანი და დამჯერი ხასიათის მუშა ჯიში, რომელიც კარგად შეეგუებოდა თავის საქმიანობას.
როლების შეცვლა
XX ს. რეტრივერის ჯგუფის მუშა ძაღლების როლი შესამჩნევად გაფართოვდა, რადგან მათ ისწავლეს საზოგადოებისთვის სხვა, უფრო სასარგებლო, ამოცანების შესრულებაც. რეტრივერებს ამაში მათ მიერ შეთვისებული მონადირის ძაღლის ძირითადი უნარები დაეხმარა. მაგალითად, იგი შეჩვეულია თოფის სროლის ხმებს, რაც დიდად არ განსხვავდება გადატვირთულ ქუჩებში მოძრავი ტრანსპორტის გრუხუნისგან. ამიტომ ლაბრადორ რეტრივერი ასეთ გარემოში არ იბნევა და შესანიშნავად ასრულებს მეგზური ძაღლის როლს.
სოფლის ცხოვრების მოყვარული
სპანიელები ძალზე ემოციური, მეგობრული ძაღლები არიან, მაგრამ თუ ურბანულ გარემოში ცხოვრობთ, არც მათი და არც ამ ჯგუფის სხვა წევრების ყოლა ოჯახის კომპანიონებად არ არის მიზანშეწონილი. ისინი თავს უკეთ გრძნობენ სოფლის გარემოში.
სპანიელის მუშაობა
სპანიელები სეტერებისა და პოინტერებისგან განსხვავებული მანერით მოქმედებენ _ ისინი ძირითადად ტყიან რეგიონებში, სადაც უხვადაა მცენარეული საფარი, აფრთხობენ ცხოველს ან ფრინველს. როდესაც ხშირ ქვეტყეში დაძვრებიან, სქელი, მძიმე და შედარებით უმოძრაო პარტყუნა ყურები შიგნითა ყურს დაზიანებისგან იცავს. პოინტერების მსგავსად, სპანიელის ჯიშებსაც განსხვავებული ტიპის ლანდშაფტებში ამუშავებენ.
ორმაგი როლი
ზოგიერთი სპანიელი, რომელთაც ჩვეულებრივ ფრინველის ან ნადირის წამოსაგდებად იყენებენ, რეტრივერის როლსაც ასრულებს. ამ ამოცანისთვის აუცილებელია ხმაურისადმი მშვიდი დამოკიდებულება, რადგან ნერვიული ბუნების ძაღლები თოფის სროლის ხმაზე იბნევიან.
რეტრივერის განვითარება
მონადირის ძაღლებმა _ რეტრივერებმაც და მათმა წინამორბედმა პოინტერებმაც – დროთა განმავლობაში ცვლილება განიცადეს და გარკვეულ ლანდშაფტში მუშაობას შეგუებულ ჯიშებად ჩამოყალიბდნენ. არსებობს ერთეული შემთხვევები, როდესაც პოინტერი ორმაგი როლის შემსრულებელ პოინტერ-რეტრივერად გადაიქცა. ერთი ჯიშის ამ ორ ქვეჯგუფს შორის ძირითადი განსხვავება ცხადი ხდება მათი გენეალოგიის საფუძვლიანი შესწავლით. პოინტერებისგან განსხვავებით, რეტრივერების უმრავლესობა წარმოიშვა ისეთი ინდივიდებისგან, რომლებსაც წყალში და წყლისპირა სამუშაოებისთვის იყენებდნენ. მაგალითად, ლაბრადორების წინაპარი იყო სენტ ჯონის ძაღლი, რომელიც თავის მშობლიურ ნიუფაუნდლენდში (კანადა) მეთევზეებს ბადეების გაჭიმვაში ეხმარებოდა. ამ მუშა ძაღლებმა მონაწილეობა მიიღეს არა მხოლოდ ლაბრადორის, ასევე სწორბეწვიანი და ხვეულბეწვიანი რეტრივერების გენეალოგიის ჩამოყალიბებაშიც. ამასთან, უშუალოდ ჩრდილოეთ ამერიკაშიც გაჩნდნენ მონადირის ძაღლები, მაგალითად ჩესაპიკური რეტრივერი და ახალშოტლანდიური რეტრივერი. ეს უკანასკნელი ჩასაფრებულ მონადირეებს ეხმარება: შედის წყალში და აქეთ-იქით შხეფებს ისვრის, რითაც წყლის ფრინველების ყურადღებას იქცევს და ისინიც მას, შესაბამისად მონადირეებსაც, სათოფე მანძილზე უახლოვდებიან.
განსხვავებული ექსტერიერი
დღეს პოპულარული მონადირის ძაღლების, მაგალითად ოქროსფერი რეტრივერის, ექსტერიერი განსხვავებულია იმის მიხედვით, თუ რისთვის იყენებენ მათ – გამოფენაზე გამოსაყვანად თუ სამუშაოდ. მუშა ძაღლები, როგორც წესი, უფრო გამხდრები არიან და ნაკლებად შეესაბამებიან სტანდარტებს. მათ, ძირითადად, აფასებენ ველზე მუშაობის უნარის მიხედვით და არა ექსტერიერით.
ოქროსფერ რეტრივერს
უფრო გრძელი და ხვეული ბალანი აქვს, ვიდრე ლაბრადორ რეტრივერს. ოქროსფერი რეტრივერის ბეწვს სხვადასხვა ელფერი დაჰკრავს.
ნუთუ კარგი კომპანიონები არიან?
მონადირის ძაღლის ჯიშები სხვადასხვა გარემოში სამუშაოდ არის გამოყვანილი. ყველა კარგად ეთვისება პატრონს, მაგრამ სპანიელები (ჯგუფის ყველაზე პატარა წევრები) საუკეთესოდ ეგუებიან კარ-მიდამოს, ამიტომაც დღეს ფართოდ არიან გავრცელებული. ისინი ძალზე ემოციური, მეგობრული და ენერგიით აღსავსე ძაღლები არიან, ამიტომაც აუცილებლად სჭირდებათ ადგილი ხანგრძლივი ვარჯიშისთვის.
ფრთხილად!
ოჯახში მცხოვრები ლაბრადორ რეტრივერი ადვილად სუქდება ასაკის მატებასთან ერთად. ამიტომ გამუდმებით აკონტროლეთ მისი წონა.
წყარო: http://zooclub.ge
|