მონადირეების საიტი - სირიული მყვარი

სირიული მყვარი

ტაქსონომიური შენიშნვები

შედარებით ფართო არეალის მქონე სახეობა. უახლოესი ნათესავი - ჩვეულებრივი მყვარის (Pelobates fuscus) აღმოსავლეთ და ცენტრალურ ევროპიდან. აღწერილია 3 ქვესახეობა, რომელთაგან ჩვენთან გავრცელებულია ქვესახეობა P. s. boettgeri; თუმცა, გენეტიკური ან მორფოლოგიური განსხვავებები ამ ქვესახეობებს შორის ნაკლებადაა შესწავლილი და არაა არავითარი მტკიცებულება, რომ ახლო აღმოსავლეთისა და მცირე აზიის სხვადასხვა ნაწილებში მობინადრე მყვარები ერთმანეთისაგან განსხვავდება.

ნუსხაში შეტანის მიზეზები

არეალის სიმცირე, წყვეტილობა და მნიშვნელოვანი კლება ბოლო 10 წლის განმავლობაში. თუმცა, ბოლო წლების კვლევამ (Tarkhnishvili, Serbinova & Gavashelishvili, in prep.) აჩვენა, რომ სახეობის მიერ დაკავებული ფართი გაცილებით მეტია, ვიდრე იყო ნავარაუდევი, და შესაძლებელია მომავალში სახეობის ეროვნული სტატუსი შეიცვალოს ”მოწყვლადით”.

გავრცელება

ბალკანების ნახევარკუნძული, თურქეთი, სირია, ისრაელი, ჩრდილოეთ ირანი, აღმოსავლეთ კავკასია. საქართველოში - ივრის ზეგანი, ალაზნის ველის მშრალი ლანდშაფტები, ქვემო და შიდა ქართლი. საქართველოში აღწერილია 88 ლოკალიტეტი.

ეკოლოგიური თავისებურებები

ბინადრობს მშრალ ლანდშაფტებში: სტეპში, არიდულ ბუჩქნარში, ადამიანის მიერ სახეცვლილ არიდულ ლანდშაფტშიც, სიმაღლეზე 1000-1300 მეტრამდე. გვხვდება შედარებით ღრმა (0.5 მ და მეტი) წყალსატევებთან - მცირე ტბებთან, ტბორებთან, დაჭაობებულ არხებთან. თუმცა ერიდება წყალსატევებს, სადაც გვხვდება თევზი (რომელიც მყვარის ქვირითს ანადგურებს), ამიტომ ირჩევს ისეთებს, რომლებიც დროდადრო ამოშრება ხოლმე. ტიპიურია, ზამთრის საძოვრებზე, მყვარის გამრავლება საქონლის სასმელად ამოთხრილ ორმოებში. წელიწადის დიდ ნაწილს ხმელეთზე, ნიადაგში ჩათხრილი ატარებს და ძალზე იშვიათად გვხვდება. გასამრავლებლად მარტის ბოლოს - აპრილის დასაწყისში ჩადის, შეწყვილებისა და ქვირითის ყრის შემდეგ წყალსატევს ტოვებს. ქვირითის გროვა შოლტის ფორმისაა, მასში 5000-6000 ღია ყავისფერი კვერცხია დიამეტრით 2-2.5 მმ.

ძირითადი საფრთხეები

გასამრავლებელი წყალსატევების ნაკლებობა ან დეგრადაცია, თიხოვანი მიწების ადამიანის მიერ გარდაქმნა, თევზის ხელოვნური შესახლება მცირე ზომის ტბებსა და ტბორებში.