რატომ
არ უნდა ვესროლოთ: ირემი საქართველოში თითზე დასათვლელი
ეგზემპლიარია დარჩენილი. ის ჩვენი ტყეების ერთერთი ულამაზესი არსებაა.მას
ისედაც ბევრი მტერი ყავს,ძირითადად მგლისა და ყველაფრისმკადრებელი ვაი
მონადირეების სახით. იქნებ მომავალში მაინც, სახელმწიფოს მიერ
გონიერი მიდგომით მოხდეს ირმის პოპულაციის გამრავლება და ნუ ვიზამთ ისე რომ
მომავალ თაობას ჩვენი ტყეების უძველესი ბინადრის: კავკასიურის ირმის
ნაცვლად ევროპული ან სხვა ირმის გამრავლება მოუწიოს ჩვენს
სამშობლოში.
ჯიქი
(ლეოპარდი)
რატომ
არ უნდა ვესროლოთ: ის ერთია დარჩენილი და მარტოდმარტო
დაეხეტება. ის ჩვენი ისტორიის, ხალხური თქმულებების ნაწილია.მისი სახელი
ვაჟკაცობასთან, სიძლიერესთან, მოხერხებასთან და სიმამაცესთან
ასოცირდება. და კიდევ გავიმეორებ: ის
მარტოა.
ქურციკი
(ჯეირანი)
რატომ
არ უნდა ვესროლოთ: გარეულ ჩლიქოსნებს შორის ულამაზესია ქურციკი
(ჯეირანი).იგი საქართველოს ველების სიამაყედ ითვლებოდა,ახლა კი ჩვენში
თითქმის სრული გადაშენების პირზეა მისული. ის ერთხელ უკვე გავანადგურეთ,
ახლა კი როდესაც ხელახლა შემოიყვანეს და მიმდინარეობს მისი პოპულაციის
აღდგენა, არანაირი უფლება არ გვაქვს მოვსპოთ, გავანადგუროთ. ეს ჩვენი
მხრიდან არა მარტო არამონადირული საქციელი იქნება, არამედ
არაადამიანური,არაკაცურიც.
დურაჯი
რატომ არ უნდა ვესროლოთ: დურაჯი ჩვენი
ფაუნის მშვენებაა. მისი რაოდენობა მცირეა და დღითიდღე მცირდება.
ძველმა თაობამ ავად თუ კარგად შემოგვინახა ეს ჯიში. მისი რაოდენობის
გაზრდა ჩვენმა თაობამ ვერ მოახერხა და იმას მაინც ნუ ვიზამთ რომ მომავალ
თაობას მარტო წითელ წიგნში ისიც მხოლოდ ფურცელზე დახატული დავუტოვოთ.
გედი
რატომ არ უნდა
ვესროლოთ:გედი
ჩვენი ტბებისა და წყალსატევების მშვენებაა. ჩვენთან
მიმოფრენისას გვხვდება გედის 2 სახეობა: სისინა (ანუ წითელნისკარტა) გედი
და მყივანი გედი. მათი ნახვაც კი სიამოვნებაა. ისინი ისეთი ზომისაა, ისე
ლამაზად დაცურავენ და დაფრინავენ, რომ შეუძლებელია ადამიანის ყურადღება არ
მიიქციოს, გუნება არ გამოუკეთოს, განწყობა არ აუმაღლოს. გედი - სიმბოლო
აღორძინების, სიწმინდის ,სიამაყის, მარტოობის, კეთილშობილების, პოეზიის,
სრულყოფილების, ერთგულების. გედი თავის თავში აერთიანებს ჰაერისა და წყლის
სტიქიებს,გედი მგოსნების ფრინველად ითვლება. მომაკვდავი გედის სიმღერა
პოეტის სიმღერაა. გააჩნია მეწყვილისადმი უსაზღვრო
ერთგულება, ბევრ მონადირეს სროლის მერე მთელი ცხოვრება სანანებლად დარჩენია
გედის მოკვლა,მისი დამწუხრებული, მგლოვიარე მეწყვილის
შემხედვარე. ცოცხალი ულამაზესია, მისი ხორცი კი ძალიან უგემური.
მაშინ, თუ მავნებელი არ არის მონადირე, რატომ უნდა
ესროლოს?
ვარდისფერი
ვარხვი
რატომ არ უნდა
ვესროლოთ: ვარხვი ჩვენი ბუნების სტუმარია,
საქართველოში მიმოფრენისას გვხვდება ხოლმე. გამორჩეული გარეგნობა ყველას
ყურადღებას იქცევს. ვარხვის რაოდენობა მსოფლიოში ყოველწლიურად კლებულობს.
ვარხვი ფრენისას თუ წყალზე ჯდომისას მისი ზომისა და ნისკარტის მოყვანილობის
გამო, ადამიანების ცხოველ ინტერესს იწვევს, დაკვირვების ობიექტია. ხორცი
საჭმელად გამოუსადეგარია. მინიმუმ იმიტომ არ უნდა ვესროლოთ, რომ თუნდაც
მეორეჯერ ვნახოთ, ან სხვამ ნახოს ეს არაპროპორციული, თვალისთვის უცხო
ფრინველი.
კოდალა
რატომ არ უნდა
ვესროლოთ: კოდალა ჩვენი ტყეების შეუცვლელი
სანიტარია, კოდალა ყველაზე მეტად სასარგებლო, შეუცვლელი ფრინველია
ტყისთვის, მისი
ჯანმრთელობისათვის.
მტაცებელი
ფრინველები
რატომ არ უნდა
ვესროლოთ: მტაცებელი ფრინველები ერთ დროს
კანონგარეშედ, მავნებლებად იყო მიჩნეული და ზოგიერთი სახეობა გადაშენების,
გაწყვეტის პირამდე მიიყვანეს, თუმცა დრომაც და კვლევებმაც დაადასტურა რომ
ისინი პირიქით სასარგებლონი არიან, რადგან მათი მენიუს ძირითადი ნაწილი
მავნე მღრნელების და ავადმყოფი ფრინველების განადგურებაზე
მოდის. რატომ არ
უნდა ვესროლოთ: არ უნდა ვესროლოთ თუნდაც იმიტომ,
რომ ისინიც მონადირეები არიან. ისინიც სანადიროდ არიან გამოსულები და ჩვენი
ბუნებაში ყოფნისას ბევრჯერ დაგვატკბობენ ოსტატური პიკირებითა თუ
მსხვერპლზე შთამბეჭდავი დადევნებებით. რატომ არ უნდა ვესროლოთ:
არ უნდა ვესროლოთ იმის გამოც, რომ საქართველოში
მტაცებელ ფრინველს გეშავენ და სანადიროდ იყენებენ, ჩვენი გასროლით კი
შეიძლება ბაზიერს მთელი ეს შრომა წყალში ჩავუყაროდ, საყვარელი არსება
მოვუკლათ და სხვა რომ არაფერი იყოს შეიძლება ამ მტაცებელს უკან
გაცეცხლებული პატრონი მოყვება... (მონადირე ძაღლი რომ ვინმემ მისი
"ხოშისთვის", უმიზეზოდ მოგიკლათ, რა ხასიათზე იქნებით იმ წუთში?). ბევრი
ფიქრობს რომ მტაცებელი ფრინველები მრავლად არიან საქართველოს ტერიტორიაზე
და გამოხშირვა არ აწყენდათ, მაგრამ ავიწყდებათ რომ ისინი უბრალოდ გავლით
(მათი უმრავლესობა სულ რამოდენიმე დღით) არიან საქართველოში და თბილ
ქვეყანაში მიფრინავენ, მათ ისედაც რთული გზა აქვთ გასავლელი და ამიტომაც არ
ღირს ცუდი საქმის კეთება, იმიტომ რომ ჩვენ სროლის სურვილი
მოგვივიდა. ყველაზე მეტად კი იმ ბაზიერების გასაგონად მინდა
ვთქვა, რომლებიც თვითონ კლავენ მტაცებელ ფრინველს და მერე პრეტენზიები აქვთ
ჩემ ფრინველს რატომ ესვრიან ან რას ქვია ესვრიანო, თქვენი საქციელით
მორალურ უფლებას გვართმევთ სხვა ბაზიერებს, მონადირეებს მოვუწოდოთ ნუ
მოკლავენ მტაცებელ ფრინველებს. თქვენი საქციელი
ამორალურია.
არ ესროლოთ შორ
მანძილზე მყოფ
ნადირ-ფრინველს.
რატომ არ უნდა ვესროლოთ: ძალიან
ბევრ მონადირეს მცდარი წარმოდგენა აქვს გლუვლულიანი თოფის მიერ საიმედო
მიტანის მანძილზე. წინა,კომუნისტური წყობილების დროს წარმოებული კვლევების
მიხედვით დადგენილი იყო სანადირო გლუვლულიანი იარაღის მიერ საფანტის
საიმედო მიტანის მანძილი: 12 ყალიბის გლუვლულიანი თოფის საიმედო მიტანის
მაქსიმალური მანძილი #1 საფანტისათვის არის 50 მეტრი, #3, #4, #5
საფანტისათვის-40 მეტრი, #6-35, #7 და #8 - 30 მეტრი. აღნიშნულ
მანძილზე სიჯგუფე დაახლოებით უდრის 50%-ს, ხოლო საფანტის მიტანის სისწრაფე
197-217 მ/წამში. ვინმე იტყვის, ის რა გასახსენებელიაო, დრო შეიცვალაო,
ტექნიკა წინ წავიდაო, თუმცა მე მგონი უფრო შორსმსროლელ მონადირეთა რიცხვი
უფრო გაიზარდა ვიდრე ტექნიკა ისე წავიდა წინ რომ ეს კვლევები წასაკითხადაც
არ ღირდეს. თან ეს კვლევები მარტო რუსულ თოფებზე არ იყო
გათვლილი. ბევრ თანამედროვე მონადირეს მანძილის შეგრძნების
გრძნობა დაკარგული აქვს, ან არ იყენებს. ხშირად შეხვდებით ისეთ სიმაღლეზე
მსროლელ მონადირეებს, როგორზედაც ნორმალური მონადირე დამიზნებასაც არ
იკადრებს,არათუ გასროლას. ვისაც არ ესმის ამ კვლევის შინაარსი გავმარტავ,
რომ საიმედო მიტანა ნიშნავს იმ მანძილს, ნორმალური დამიზნების შემთხვევაში
სანადირო ობიექტს რომ მოიპოვებ და არა იმ მანძილს რომელზეც თოფს საფანტის
წაღება და სანადირო ობიექტის დაჭრა შეუძლია. ამ ყველაფერს იმიტომ ვწერ რომ
ნადირ-ფრინველის განადგურებაში და შემცირებაში ყველას და ყველაფერს:
სახელმწიფოს,ბრაკონიერს,ტურას,მელას,მგელს და ... ვადანაშაულებთ გარდა
საკუთარი თავისა. უაზრო მანძილზე სროლისას უამრავ სანადირო ობიექტს
ვაზიანებთ ისე რომ ამას არც ვუფიქრდებით. ერთი საფანტი იმ იხვს თუ ქედანს
არ ეყო მოსაკლავად და ადგილზე ჩამოსავარდნად, თუმცა ეს მას ეყო იმისთვის
რომ ის ან მოშორებით ჩავარდნილიყო მკვდარი, ან კიდევ ჭრილობისგან
დასუსტებული სადმე ჩამკვდარიყო რამდენიმე დღეში ან ტურის კერძი გამხდარიყო.
მაგალითისთვის შემიძლია ვთქვა, ერთხელ ფოთში,მიმინოს დაჭერის დროს,
როდესაც მონადირეებს დაშორებული ვიყავით 500 ან მეტი მეტრის მანძილით,
ჩვენთან უფრო მეტი მკვდარი ქედანი ჩამოვარდა, ვიდრე იმ მონადირეებთან,
რომლებიც უაზრო სიმაღლეებზე ისროდნენ ერთმანეთის წამხედურობით. ბევრჯერ
გამიგია ხოხობს ესროლეს შორს, მხოლოდ იმიტომ, რომ "კი ვიცოდი ვერ მოვკლავდი
მაგრამ ამის გულისთვის ვიარე ამდენი და მერე სულ რომ არ
შემხვდეს?"-ო. გახსოვდეთ, ნამდვილი მონადირე არასდროს არ მისცემს
თავს იმის უფლებას, ბუნება
ცივსისხლიანად დააზიანოს, ოღონდ ერთი,თუნდაც შემთხვევითი ნადავლი მოიპოვოს,
მრავალთა დაზიანებისა თუ მისთვის დაკარგვის ხარჯზე. ნამდვილი მონადირე
ნადავლით თუ უნადავლოდ მონადირეა და მას ნამდვილად არ აწუხებს
არასრულფასოვნების განცდა როდესაც ცარიელი მიდის სახლში, მან იმ
ხეტიალით, ბუნებაში გასვლით მიიღო ის
სიამოვნება რომელსაც ვერანაირი ნადავლი ვერ შეედრება, იმ ხალხისაც
განსხვავებით, რომლებიც მტკივნეულად განიცდიან უნადავლობას, ზოგი კი ისე
მტკივნეულად განიცდის, ბაზარში ყიდვაც არ ეთაკილება. გახსოვდეთ,
ნადირობა პროფესია არ არის, ნადირობა ხელოვნებაა. მონადირედ რომელიმე
დიპლომით ვერ გახდება ადამიანი, მონადირედ
იბადებიან.
გამოუცდელი მონადირისთვის მართლაც კარგი სტატიაა ბევრი ვერ ხვდება და გაუაზრებლადაც ესვრის შორ მანძილზე იქნება და ჩამოვაგდოვოო, ადრე მეც მისვრია იხვისთვის მაგრამ მაგაზე არც მიფიქრია
ვებ-გვერდზე გამოქვეყნებული მასალის გამოყენების ყველა უფლება ეკუთვნის საიტი "www.bazieri.ge"-ს ადმინისტრაციას. ამ მასალის (თუ მასალას სხვა რამ არ აქვს მითითებული) ნაწილობრივი ან სრული გამოყენება საიტი "ბაზიერი"-ს ადმინისტრაციასთან წერილობითი შეთანხმების გარეშე ან წყაროს: www.bazieri.ge-ს მითითების გარეშე დაუშვებელია !!!