ეს ჩემი პირველი ნადირობა იყო ძალიან პატარა ვიყავი, სანადიროდ საკმაოდ ხალხმრავალ ჯგუფთან ერთად წავედი. დილაადრიან გავედით და გვიან საღამომდე ეკალ-ბარდებში, კლდე-ღრეში, ხეობებსა თუ მდელოებზე მივდევდით, დაჭერობანას ვეთამაშებოდით... მისი ყავისფერი ბეწვი მწვანე ფოთლებს შორის მზით განათებულ ქვიშნარს ჰგავდა... მაუზერის ჩახმახს უყოყმანოდ გამოვკარი. ერთმა ტყვიამ, ერთადერთმა ტყვიამ წააქცია. პირველი, რაც თვალში მომხვდა, ჭრილობიდან მდორედ გადმოდენილი სისხლი იყო. და კვნესა, ბღავილი კი არა, მწარე კვნესა: ვკვდებიო, დედა. ასე დამთავრდა ეს ნადირობა, დღეც გალეულიყო, ყველანი დაღლილები იყვნენ. იარაღი ზოგს დაბლა დაეშვა, ზოგს მაღლა აეწია. მომიახლოვდნენ, თავზე ხელი გადამისვეს... ეს ხომ ჩემი პირველი ნადირობა იყო ირემზე... გამოცდილმა მონადირეებმა ირემი იქვე გაატყავეს, მე კი მათ ვადევნებდი თვალს. არაფერი გამიკეთებია. უბრალოდ, ვიდექი... ზოგი სიგარეტს აბოლებდა, ზოგი დაღლილი მიწაზე გაწოლილიყო. მერე ირემი იმდენ ნაჭრად დაყვეს, რამდენი მონადირეც იყო. იმის დასადგენად, თუ ვის რომელი ნაჭერი ერგებოდა, ტრადიციული ხერხი არსებობდა, რომელსაც მონადირეები, ალბათ, საუკუნეების განმავლობაში იყენებდნენ. ერთ-ერთი ჩვენგანი ხორცისკენ ზურგით შეტრიალდა, რომ მათი ზომა არ დაენახა. ის კი, ვინც ხორცი დაანაწილა, ნაჭრებს სათითაოდ საჩვენებელ თითს ადებდა და კითხულობდა: ეს, ეს და ეს ვისიაო. ბოლოს ერთ ნაჭერზე ჩერდებოდა. ზურგით მდგომიც რომელიმე მონადირეს დაასახელებდა. "მემედასია..." და ხორცის ეს ნაჭერიც მემედასი იყო უკვე. ხორცის ნაჭრებს ერთი აკლდებოდა, მონადირეების ჯგუფიდანაც ერთი კაცი გადიოდა ხელში ხორცით. შეკითხვა იმდენჯერ მეორდებოდა, რამდენი მონადირეც იყო. "ეს, ეს და ეს ვისია?" "ჰასანასია..." ყველა მონადირეს თავისი წილი მიეღო და უკვე წასვლას აპირებდნენ, რომ მზერა ქვიშისფერი ტყავიდან ირმის ჩლიქებზე გადავიტანე. ისეთი ყვირილი მოვრთე, რომ ჩემმა ხმამ მეტი ყურადღება მიიპყრო, ვიდრე ნათქვამმა: - ირემი დაჭედილია! - ირმის დაჭედვა სად გაგონილა? - გაიოცა ერთ-ერთმა ჩვენგანმა. თუმცა ირმის ჩლიქებზე ნალები მანაც შეამჩნია. თვალებზე ეტყობოდათ, რომ ყველა ერთსა და იმავეს ფიქრობდა. თუმცა სიმართლის აღიარება არც ერთს არ უნდოდა. რადგან მაშინ ხორცი აქვე, ტურებისთვის უნდა დაეტოვებინათ და სახლებში ხელცარიელები დაბრუნებულიყვნენ... ერთ-ერთმა მონადირემ ახსნა სცადა: მერე რა მოხდა, თუ დაჭედილია? განა უფალს, ყველა სულიერის შემოქმედს, იმის გაკეთება გაუჭირდება, რასაც ჩვენ, მისი მონები, ხელის ერთი მოსმით ვაკეთებთ? ეგება, ირემიც მან დაჭედა, ჭიუხებში რომ ჩლიქები არ დაიზიანოს. ირემზე პირველად ვინადირე და სახლში ხორცის მოზრდილი ნაჭრით ხელდამშვენებული დავბრუნდი. მოგვიანებით ეს ამბავი არავისთვის გაგვიმხელია. ერთმანეთშიც კი არ გვისაუბრია... "ყოველი მოთხრობა მოვლენებისა და ვითარების მართალი გადმოცემაა, - ვუთხარი ჩემს მთხრობელს. როგორც მწერალს, იმის ჩვენება მინდოდა, რაოდენ ღრმად ვაზროვნებდი, - მწერალი ოდენ მთხრობელი როდია. იგი სინამდვილეს ჯერ არღვევს, მერე კი თავის წარმოსახვაში ხელახლა აშენებს და ამ თავის წარმოსახვით სამყაროს ისე წარმოადგენს, რომ მოვლენების ჭეშმარიტებაში ეჭვის შეტანა შეუძლებელი ხდება". უამრავი მთხრობელი მყოლია. მათ შორის იგი განსაკუთრებული ოსტატობით გამოირჩეოდა: ისე შეეძლო სინამდვილე ზღაპრად ექცია, ზღაპარი კი - რეალობად, როგორც არავის. ჩემი სიტყვები რომ მოისმინა, ცოტა ჩაფიქრდა და: ესე იგი, ირემზე ნადირობისა არ იყოსო, - დასძინა. აშკარა იყო, რომ მის გონებაში სხვა ამბებიც გაცოცხლებულიყო. ამიტომ თავისი სიტყვების ხაზგასმა გადაწყვიტა: "ჰო, ჰო, ირემზე ნადირობის მსგავსად..." მთხრობელს, რომელსაც ამ სიტყვებით ერთგვარი შესავალი გაეკეთებინა, ან ახალი ამბის მოყოლა უნდა დაეწყო, ან უკვე დაწყებული ამბავი ახალ კალაპოტში გადაეტანა. ამაზე ორი აზრი არ არსებობდა. ფაქტობრივად, მთხრობელს ის ფორმა არ მოსწონდა, რომლითაც მე მის მონაყოლს მოთხრობად ვაქცევდი. მიუხედავად ამისა, ყველა ჩემს მოთხრობას ისევ და ისევ დიდი სიამოვნებით კითხულობდა. მეორე მხრივ, ბევრ რამეში არ მეთანხმებოდა: ესა და ეს ასე და ასე გიამბეო. ხანი რომ გადიოდა, ვამჩნევდი, მთხრობელი ადრე მოყოლილ ისტორიებს უკვე ჩემს დაწერილს ამსგავსებდა და ისე ჰყვებოდა. - ირემთან დაკავშირებით ნამდვილი ამბავი მიამბია შენთვის? - მკითხა ერთხელ. არა ჰქონდა მოყოლილი. და მოყოლა დაიწყო. როცა შენიშნა, რომ პატარა გოგო ყოყმანობდა, ცხენზე შემოისვა და სწრაფად გაეცალა იქაურობას. მხოლოდ თორმეტი წლისა იყო, მაგრამ მოწიფული მამაკაცივით იქცეოდა, რადგან ასე ასწავლეს... ბავშვისგან შექმნილი კაცი იყო. ცხენზე ჯდომა, იარაღის ხმარება, ნადირობა იცოდა. თუნდაც ის არ სცოდნოდა, რას ნიშნავდა ბავშვური სურვილების ჩახშობა... მის სამშობლოში ომი ახალი დამთავრებული იყო, სიმშვიდეს ჯერ კიდევ არ დაესადგურებინა. ყველა ეკლებზე იყო. ქვეყანას, რომელსაც ებრძოდნენ და მტრად მიიჩნევდნენ, მათი მიწები დაეპყრო. პროტესტის ნაცვლად მორჩილება უნდა ეჩვენებინათ. თუმცა მათ გულებს ვერავინ დაჰპატრონებოდა, ძველებურად ამაყები ვეღარ იყვნენ. მათი დაუმორჩილებელი, უდრეკი, მეამბოხე სულები დაეტყვევებინათ და ამგვარ ცხოვრებას უნდა შესჩვეოდნენ. ომის შემდეგ ნადირობამ განსაკუთრებით გაიტაცა. თითქოს დაუმორჩილებლობის სიმბოლოდ ქცეულიყო ნადირობა. ეს ყველაფერი - მტერთან ბრძოლა, უდრეკობა, პროტესტის გულში ჩაკვლა - ნეტავი, თავისთავად იცოდა, თუ ესეც ესწავლებინათ? აბა, საიდან შეიძლებოდა სცოდნოდა... ვისაც მტერს ეძახდნენ, ისიც მტრად თვლიდა, ნადირობას ნადირობად მიიჩნევდა. დილიდან დაღამებამდე ტყეში დახეტიალებდა და მოუნადირებელი მხოლოდ ირემიღა დარჩენოდა. უფრო სწორად, შველი. ირმებს შორის ყველაზე დაუმორჩილებელი... რამდენჯერ შეხვედრია პირისპირ, მაგრამ სანამ გასროლას მოასწრებდა, ირემი ყოველთვის ახერხებდა მიმალვას. იგი თითქოს კიდეც არსებობდა და არც არსებობდა, თითქოს უჩინმაჩინის ქუდი ეხურა და სიცოცხლის ბოლომდე არ დაეხსნებოდა, მუდამ თავის კვალზე არბენინებდა. ბედისწერასავით... გოგოსთვის სახელიც არ უკითხავს, ისე ატარა ერთხანს ცხენით, მერე კი იმ ხალხში დატოვა, სადაც თვითონ გაზრდილიყო. უბრალოდ, ცხენიდან ჩამოასრიალა და მაშინვე გააჭენა, რაც ძალი და ღონე ჰქონდა. ჯერ კიდევ იმ ასაკში იყო, რომ თავისი ვაჟკაცობისა რცხვენოდა თუ გოგონასი მოერიდა, წარმოდგენაც არ ჰქონდა. ახლა ისიც იმ პატარა გოგოსავით დაბნეული იყო. არ იცოდა, ცხენი საით გაეჭენებინა. მარტო ის შეემჩნია, რომ გოგონა ჭორფლიანი იყო. ნეტა სწორად თუ მოიქცა, გოგონა რომ თავის ოჯახში მიიყვანა, თუ ამაშიც შეცდა? ხალხი თავისი საცხოვრებელი ადგილიდან აყრილიყო და სათითაოდ თუ ჯგუფ-ჯგუფად სხვაგან გადადიოდა. მშობლიური, ნაცნობი ადგილები მიეტოვებინათ და სრულიად უცნობი, უნახავი ადგილებისთვის, შორეული ქვეყნებისთვის მიეშურებინათ. იქაური წყლის გემოც კი რომ არ იცოდნენ... იქაურობა ამქვეყნიური სამოთხეაო, - ეუბნებოდნენ თეთრწვერა მოხუცები თუ ახალგაზრდები და სახეები ისე ჩამოსტიროდათ, თითქოს ცხოვრებაში ერთი ბედნიერი წამიც კი არ განუცდიათ. სახლის წინ, თავისი ხელით გაკეთებული ფანჩატურის ქვეშ იჯდა, შავ ყურძენს შეექცეოდა და თან ჰყვებოდა: ისე ცხადად მახსოვს ყველაფერი, თითქოს გუშინ იყო, - უთხრა შვილიშვილს, - ის პატარა ჭორფლიანი გოგო... ოღონდ ის არ მახსოვს, როდის იყო, მას შემდეგ რამდენი წელი გავიდა. დრო სულ არეული მაქვს თავში. თეთრი ცხენი მყავდა, დიახ, თეთრი ცხენი... გაჩუმდა, თავი მაღლა ასწია და სახლის უკან, მაღლობისკენ მიატრიალა. ახლა იმ წაბლის ხეს მიშტერებოდა, რომელსაც "ადესა" შემოხვეოდა სუროსავით. აქ გადმოსახლებულიყვნენ. მას შემდეგ მრავალ წელს გაევლო. ეს მიწა არც სამოთხე იყო და არც ჯოჯოხეთი. იქიდან წამოღებულ "ადესას", კარგა ხანია, გაეხარა და ნაყოფიც გამოეღო. ყურძნის დასაკრეფად ხეს რომ მიუახლოვდა, ორ მოზრდილ გველს გადააწყდა. მონადირე იყო და ცხოველის მოკვლის სურვილი ამოქმედებდა. მიწიდან ჯოხი აიღო და ერთ გველს ერთი დარტყმით სული გააფრთხობინა. მეორე დარტყმა მეორე გველს ერგო. მაგრამ დაჭრილი გველი იმის ნაცვლად, რომ სული გასძრომოდა, სახლისკენ გასრიალდა. ეს ავის მომასწავებელი ნიშანი იყო... შესაძლოა, კერიის მფარველი ერთი ანგელოზი მოკლა, მეორე კი დაჭრა. ამიტომაც მიაშურა დაჭრილმა გველმა სახლს, რომ იქ თავი შეეფარებინა. გადასახლებამდე რამდენიმე წლით ადრე, ჭორფლებიანი გოგოს ასაკისა თუ იქნებოდა, ხეხილში ჩაფლული სახლის აივნის ბოძზე შემოხვეული გველი შენიშნა და მოკვლა დაუპირა, მაგრამ დედამ უთხრა, ეს ჩვენი სახლის მფარველი ანგელოზიაო და უფლება არ მისცა. გაკვირვებული შესცქეროდა დედას. - ორნაირი გველი არსებობს - კარგი და ცუდი. ეს კარგი გველია, ჩვენი მფარველია. კარგ გველებს თითი არ უნდა დააკარო. თუ მოკლავ, უბედურება დაგვატყდება თავს, ოჯახში ბარაქა აღარ იქნება, ძროხებს რძე დაუშრებათ, ხეები ნაყოფს აღარ მოისხამს, სიმდიდრეს ვეღარასდროს ეღირსები. - ჰო, მაგრამ კარგი რომაა, როგორ გავიგებ? დედას გაეცინა. ლოყაზე ხელი მოუთათუნა. - თვითონ გიჩურჩულებს. დაახლოებით ერთი წლის შემდეგ ერთ მოხუცს შემთხვევით კარგი გველი მოუკლავს, მერე ავად გამხდარა და მომკვდარა. ეს ამბავი თავისზე ცოტა უფროსი ბიჭისგან გაუგია, როცა ამ სახლში სუფრაზე მისულა. მოხუცის გარდაცვალების შემდეგ მის ოჯახს გადაუწყვეტია, მოკლული გველის საფასური გადაეხადა, რომ სულ არ ამოწყვეტილიყვნენ. სახლის გვერდით სეფა გაუშლიათ, სუფრაზე ერბო, პური, რძიანი კერძები, ქადა, ქათმისა და ცხვრის ხორცი გამოუტანიათ. სანამ ჭამას შეუდგებოდნენ, გარდაცვლილი მოხუცის ცოლი შევედრებია: ჩვენო მფარველო ანგელოზო! თუ რომელიმე ჩვენგანმა უნებლიე შეცდომა დაუშვა, შეუნდე და სამუდამო პატიება უბოძე! წარსულის მოგონებებიდან ისევ ფანჩატურის ქვეშ დაბრუნდა. რამდენიმე მტევანი კიდევ აიღო. ვერ გადაეწყვიტა, შვილიშვილისათვის ეკითხა თუ არა. ხანდახან რეალობა და ზღაპარი ერთმანეთში ერეოდა მოხუცს, თუმცა ხშირად ვერც ამჩნევდა ამას. ოღონდ დროდადრო ზღაპარი - ზღაპრად, თავისი განცდები კი წარსულად ესახებოდა. ამჯერად თითქოს ყოყმანობდა და სანამ იმას გადაწყვეტდა, ეკითხა თუ არა, უნებლიეთ მოყოლა დაიწყო. - კეთილი გველი თუ გინახავს ოდესმე? - კარგი რა, ბაბუ, ნუ იგონებ ისევ რაღაცას... ცხენს რომ მიაჭენებდა, მიხვდა, რომ ისევ იმ მიმართულებით მიდიოდა, საიდანაც მოვიდა. უღრან ტყეში იყო. ხეებს შორის ბილიკები გადიოდა. ამ ბილიკებით კონტრაბანდისტები, მონადირეები და უკანასკნელი ომის დროს სამხედროები დადიოდნენ. ირგვლივ მიმოიხედა. შორს, ხეებს შორის იმ ირემს მოჰკრა თვალი, რომელიც ვერაფრით მოენადირებინა. იდგა და თვალს არ აშორებდა. თუმცა თოფი თან ჰქონდა, ირმისთვის დამიზნება თავში აზრადაც არ მოსვლია. ირემი თითქოს გზას ულოცავდა. რამდენიმე წუთს ასე გაუნძრევლად მიშტერებოდა, მერე მიბრუნდა და რამდენიმე ნახტომით ტყეში გაუჩინარდა. ცხენიდან ჩამოქვეითდა, გადახლართულ ბუჩქებს შორის გზა შეამოწმა და ისევ ცხენზე შეჯდა. სწორი გზა ჰქონდა არჩეული. მისი ოჯახი იმ გზით მიდიოდა, თუმცა არც იცოდნენ, საით... ამ გადასახლებიდან შემორჩენილი მოგონებები გზის ამბით იწყებოდა. შვილიშვილსაც ყველაზე ხშირად ამას უყვებოდა. შვილიშვილი ყოველ ჯერზე ერთსა და იმავეს ეკითხებოდა ხოლმე: ბაბუ, საიდან მიხვდი, რომ ეს გზა იყო სწორი გზა. ამასაც აღარ ელოდებოდა, ისე აგრძელებდა თხრობას. - ერთი ბრმა ცხენი გვყავდა, - ასე იწყებდა მოყოლას, - როგორ დაბრმავდა, არ ვიცი. სანამ გზას გავუდგებოდით, ეს ცხენიც დავტვირთეთ. ცალ მხარეს - ძმარი, მეორე მხარეს კი თაფლი ეკიდა. მამაჩემმა გვითხრა: ერთი დირჰემი ძმრის დატოვებასაც არ ვაპირებ აქო, და ყველაფერი ცხენებს ავკიდეთ, რაც კი შეიძლებოდა. ტყეში, გზის ერთ მხარეს ბუზები შეგროვილიყვნენ და იმათ მიიქციეს ჩემი ყურადღება. მივხვდი, რომ ბალახზე თაფლს ჩამოეწვეთა და ბუზებიც მას ესეოდნენ. - ჰო, მაგრამ, ბაბუ, თაფლით დატვირთული ცხენი სხვაც ხომ შეიძლებოდა ყოფილიყო? - ჰკითხა შვილიშვილმა ოდნავ დამცინავად და, ვინ იცის, უკვე მერამდენედ. მოხუცმა ეშმაკური ღიმილით უპასუხა: - გზის მეორე მხარეს ძმრის ნაკვალევი დავინახე. ბალახი ამომწვარს ჰგავდა. ესეც შენი მეორე ნიშანი. სანამ შვილიშვილი კიდევ რამეს ჰკითხავდა, ისევ გაიღიმა. ოდნავ წინ გადაიხარა, ხელისგულებით მაგიდას დაეყრდნო და შვილიშვილს თვალი თვალში გაუყარა. თითქოს იმის თქმა უნდოდა, შენ მე უტვინო ხომ არ გგონივარო: გზაშიც ცხენი მხოლოდ ცალ მხარეს გლეჯდა ბალახს. რომელი თვალითაც ხედავდა, იმ მხარეს ბალახობდა, გზის მეორე მხარეს ბალახი ხელუხლებელი იყო. აშკარა იყო, რომ ჩვენმა ცხენმა ამ გზით იარა. სანამ კიდევ ერთ საბუთს მოიყვანდა, რომელსაც გზის პირას, წყალთან წასწყდომოდა, მისი შვილიშვილი წამოდგა. - ზღაპარია ეგ ყველაფერი, ზღაპარი, არ გეგონოს, რომ დაგიჯერებ. ბრმა მეფისა და მხატვრის ზღაპრისა არ იყოს... ეს ზღაპარიც თავის შვილიშვილს თვითონ უამბო, თავის დროზე კი თავისი ბაბუისაგან ჰქონდა მოსმენილი. ზღაპარში ირემი მოიხსენიებოდა და მეფეც ირემზე მონადირე გახლდათ. მეფე ცალი თვალით ბრმა იყო. ერთი მხატვარი ჰყავდა. მეფე მიზეზს ეძებდა, მხატვარი დაებრმავებინა, რომ მას დამსგავსებოდა. ერთ დილას უთხრა, უნდა დამხატოო. აი, ახლა კი დავიღუპეო, - იფიქრა მხატვარმა, - მეფე ცალთვალა რომ დავხატო, ეს როგორ გამიბედეო, მეტყვის და მომკლავსო. ორივე თვალი რომ დავუხატო, მე არ მგავსო, მეტყვის და მაინც სიკვდილით დამსჯისო. ბოლოს მხატვარმა გამოსავალი იპოვა: ჯერ ირემი დახატა, მეფეს ხელში თოფი დააჭერინა, ცალი თვალი დაახუჭვინა და ირემი ნიშანში ამოაღებინა. შველი, ისევე, როგორც ნახატზე, კლდეზე შემდგარიყო და ყურები დაეცქვიტა. მონადირე თავისზე საკმაოდ უფროს მეგობართან ერთად ბუჩქნარში გასუსული დადარაჯებულიყო. ირემი საკმაოდ ახლოს მოსულიყო. მეგობარს ჩაემუხლა და თოფი შეეყენებინა. რამდენჯერმე უბიძგა, რომ გაესროლა, მაგრამ ის რატომღაც არ ისროდა. მაშინ, როცა თვითონ ერთი სული ჰქონდა, სასხლეტისთვის ხელი გამოეკრა და შველი მიწაზე გაეგორებინა. მეგობარმა რომ სროლას საშველი არ დააყენა, დაიძაბა და ბრაზი მოერია. თანაც მთელი დღე იხეტიალეს და ერთი ნადირიც კი არ შეხვედრიათ. ბოლოს ვეღარ მოითმინა და ჯაჯღანს მოჰყვა: - მიდი, ესროლე... ესროლე, რაღა... ასე ახლოს არასდროს მოდიან ირმები. მიდი, გამოჰკარი... მეგობარს თითი სასხლეტზე ედო, მაგრამ არ ისროდა. ბოლოს და ბოლოს, როგორც მოსალოდნელი იყო, ირემი სკუპ-სკუპით გაეცალა იქაურობას. - დასწყევლოს ღმერთმა! - წამოიძახა, - რატომ არ ესროლე? - ძალიან ლამაზი იყო, ვერ გავიმეტე, - უთხრა მეგობარმა. თვითონ არასდროს შეხვედრია ისეთი ცხოველი, რომ ვერ გაემეტებინა. მგელს, მელას, ტახს, დათვს - რასაც არ შეხვდებოდა, კლავდა. ბავშვობაში, გადასახლებამდე, მამამისთან ერთად მოშორებით ტყეში დადიოდა სანადიროდ. გადასახლების შემდეგ კი მარტო ნადირობდა ყოველთვის. ყველაზე ხშირად გარეულ ღორებზე ნადირობდა, რადგან ნათესებს აფუჭებდნენ. მეზობლები ყანებში ფანჩატურებში ისხდნენ, დილამდე თუნუქს ახმაურებდნენ და ისე აფრთხობდნენ გარეულ ღორებს. ის კი ჩაუსაფრდებოდა ხოლმე და ხოცავდა. ერთადერთი ცხოველი, რომელიც ვერაფრით მოენადირებინა, ეს შველი იყო. ამაყი შველი, რომელსაც უკანასკნელი შეხვედრისას თოფიც კი ვერ დაუმიზნა, მხოლოდ დაემშვიდობა... წლების განმავლობაში მხარზე ნანადირევს გაიდებდა და სულ იმ ირემზე ფიქრობდა. ბოლოს ირწმუნა, რომ იმ დღეს მას მართლაც დაემშვიდობა. "ორ რამეს ვერ ვივიწყებ იმ მიტოვებული ადგილებიდან. დანარჩენი არაფერი მახსოვს. ამის გარდა ყველაფერი დამავიწყდა - პატარა ჭორფლიანი გოგო და შველი, რომელსაც უკანასკნელ დღეს დავემშვიდობე. იმ ჭორფლიანი გოგოს დანისლული თვალები ვერაფრით დავივიწყე. ირემიც თითქოს მასავით მიყურებდა იმ ბოლო დღეს. ასე მგონია, ორივეს ერთნაირი თვალები ჰქონდა". როცა თეთრ ცხენზე ამხედრებული გოგონას მიუახლოვდა, მას არც კი შეუმჩნევია. სულ ერთ მხარეს იყურებოდა. ერთადერთი, თითო ნაბიჯით უკან იხევდა. მაგრამ მერე ისევ წინ იწევდა და იმ ერთ წერტილს თვალს არ აშორებდა. გოგონას ვერაფერს მიუხვდა. რამდენჯერმე შეეხმიანა, მაგრამ მან ვერ გაიგონა. ბოლოს იღლიაში ამოიჩარა და ცხენზე შემოისვა. - მაგრად მომეხვიე წელზე, თორემ ჩამოვარდები, - უთხრა მას. გოგონას არც ახლა ამოუღია ხმა. უბრალოდ, ის გააკეთა, რაც უთხრეს. წელზე შემორტყმულმა ულამაზესმა ხელებმა გრძნობები ტალღებივით აუშალა. ცხენს რომ მიაჭენებდა, წამდაუწუმ მის ხელებს დასცქეროდა. გოგონას თითქოს ჯადოსნური სახე, თვალები, ხელები ჰქონდა. "მეფეს მზეთუნახავი ქალიშვილი ჰყავდაო..." გაახსენდა ზღაპრის დასაწყისი. გოგონა უთუოდ ის ზღაპრული მზეთუნახავი უნდა ყოფილიყო. - ყურძენს რატომ არ ჭამ? - ჰკითხა შვილიშვილს. ფანჩატურის ქვეშ იჯდა და, ჩვეულებისამებრ ტყეს გაჰყურებდა. პასუხი რომ არავინ გასცა, მარჯვნივ მობრუნდა და დაინახა, რომ მარტო დარჩენილიყო. შვილიშვილი თვალსა და ხელს შუა გაუჩინარებულიყო. წინა დღეს ის გაიხსენა, შვილიშვილთან ერთად ტყეში, ღელის პირას რომ იყვნენ წასულები. პატარა, თითქმის დამშრალი ღელის სველ და სლიპინა ქვებს შორის პაწაწა კიბორჩხალები მოძრაობდნენ გვერდიგვერდ, რომლებისაც მის შვილიშვილს ძალიან შეეშინდა. ღელის ერთ ნაპირზე, დამრეც ყანაში ღომი ეთესა. ღომი საოცრად მწვანე, გრძელი მცენარე იყო, რომლის თავთავებიც დაბლა იხრებოდა. რა შეიძლებოდა უფრო ბუნებრივი ყოფილიყო, ვიდრე ძირს დახრილი თავთავები, მაგრამ მან კარგად იცოდა, რომ ეს ღომი უკანასკნელი გადმოსახლებული ღომი იყო და გაქრობის სევდასაც გამოხატავდა. - ესენი ჩვენთან ერთად გადმოსახლდნენ, მარტო კი არ მოვსულვართ აქ, მცენარეები და ცხოველებიც მოვიყვანეთ თან, - უთხრა შვილიშვილს, - და ის ირემიც..., - დაამატა ცოტა ხნის შემდეგ. - რომელი ირემი, ბაბუ, ისევ ზღაპრებს ჰყვები. აი, ობოლი ბავშვი რომ გაზარდა, ის ირემი? აღარ მახსოვს, რა ერქვა. მოხუცი უცებ აღელდა და პასუხიც ასე აღელვებულმა გასცა: - ირმისა? ეგ ირემს კი არა, ბავშვს ერქვა. მოხუცი ნელა წამოდგა. სახლში შევიდა. ჯერ თოფი გამოიტანა და ფანჩატურის მაგიდაზე დადო. მერე მშვილდ-ისარი და დანები მოაყოლა. ტყავის ჟილეტი ჩაიცვა, მონადირეები რომ ატარებენ ხოლმე. თავზე ბეწვის ფაფახი დაიხურა. პატრონტაში მხარზე მოიკიდა. დანები ხის ქარქაშებში ჩააწყო და ქამარზე ჩამოიკიდა. ტილოს ზურგჩანთაში რამდენიმე ბაწარი ჩაიდო. მერე სამზარეულოდან ყველი და მჭადი გამოიტანა და ისიც ჩანთაში მოათავსა. ისრები თავის ტომარაში ჩააწყო და ზურგჩანთაში ჩაიდო. ჩანთა ზურგზე მოიკიდა. ბოლოს თოფიც მხარზე გაიდო, მშვილდი კი ხელში დაიჭირა. ცოლმა კაცი ბოლო წუთს შენიშნა. - სად მიდიხარ, კაცო, ამ დროს? - სანადიროდ, - მიუგო კაცმა, - დროა, ის ირემი მოვინადირო. მელოდება. ეს ჩემი უკანასკნელი ნადირობაა. ას ხუთი წლის ასაკში უკანასკნელად მივდივარ სანადიროდ... და წავიდა. ცოლი გაშეშებული მიშტერებოდა და ვერაფერი უთხრა. მოხუცი დაბნელებამდე დაბრუნდა. ისევ ფანჩატურს მიაშურა და ტომრიდან სოკოები ამოალაგა. ცოლი და შვილიშვილი თავს დასდგომოდნენ. აინტერესებდათ, რა მოხდა. არც ირემი ჩანდა სადმე და არც სხვა ნანადირევი. მხოლოდ მტვერსა და ტალახში იყო ამოგანგლული. ეგ იყო და ეგ. თოფი, დანები, ტყვიები, მშვილდ-ისარი აღარ ჰქონდა. მარტო სოკოებით სავსე ზურგჩანთით დაბრუნებულიყო. - სად იყავი, ბაბუ? მოხუცმა მარჯვენა მუშტი მაგიდას დაჰკრა. - დიდ ნადირობაზე, ირემზე, - მიუგო მან, - დავალება შესრულებულია, მეთაურო! ბებიამ და შვილიშვილმა უხმოდ გადახედეს ერთმანეთს. დადგა წუთი, რომელსაც წლები ველოდი. ამაყ ირემს ჯეელობის წლები უკან მოუტოვებია, დაბერებულა. ჩემი ხნისა უნდა ყოფილიყო, იმ ასაკისა, რომლის გახსენებაც მიჭირს. დატოტვილრქებიანი თავი ტანისოდენა გახდომოდა. ძლივს ზიდავდა. ჩემი ბავშვობის ტყეებიდან მოსულიყო ჩემთან ერთად, ისიც გადასახლებული იყო ჩემსავით. ამ ახალ ტყეებში წლების განმავლობაში მხვდებოდა დროდადრო. მაგრამ მასთან მიახლოების შესაძლებლობა არასდროს მომცემია. უკანაც რომ დავდევნებივარ, ყოველთვის მოუხერხებია დამალვა, არასდროს გამხდარა ჩემი მაუზერის სამიზნე. ახლა რომ დამინახა, ადგილზე გაშეშდა, არც განძრეულა. გაქვავებულს ჰგავდა, მისი რქები რომ არა, კლდისგან ვერ გამოარჩევდი. ოდნავ მივუახლოვდი ირემს, რომელსაც თავის თავზე უფრო მედიდური რქები ჰქონდა. ბებერ ირემს ფეხიც არ გაუნძრევია. თვალებში ვუყურებდით ერთმანეთს... ნელ-ნელა, აუჩქარებლად, ფრთხილი ნაბიჯით ვუახლოვდებოდი. ბოლოს მის ცხვირწინ აღმოვჩნდი. თოფის ლულა ზედ შუბლზე მივაბჯინე. დავიბენი, ვყოყმანობდი, ირემი ადგილიდან არ იძვროდა. ისევ ისე თამამად, დანისლული თვალებით შემომცქეროდა. თითი ჩახმახზე მედო, მაგრამ ვერ გამოვკარი, ჩემი ბავშვობის მეგობრად ვიქეცი. ამ დროს კი ირემი, რომელსაც ბავშვობიდან დავდევდი, მაგრამ ვერასდროს მოვინადირე, ჩემს ხელთ იყო. თითქოს გასაქცევი ადგილი, სამალავი ჭიუხი, თავშესაფარებელი ტყე აღარ დარჩენოდა. პირისპირ მედგა, თითქოს უაზრო, შიშველი დარჩენილიყო. ერთხანს კიდევ ვუყურებდით ასე ერთმანეთს თვალებში. ბოლოს ირემმა ხმა ამოიღო. - გასაქცევად ძალა აღარ შემწევს, - მითხრა მან, - ძალიან დავბერდი. ძველებურად არც კლდიდან კლდეზე ხტომა შემიძლია, ვერც მდინარეს გადავახტები ერთი ნახტომით. თურმე ეს ყოფილა სიბერე. ეს თქვა და თვალებიდან ცრემლები გადმოსცვივდა. - მეც ეგრე ვარ, - მივუგე მე, - შენმა დევნამ დამღალა, მუხლიც აღარ მიჭრის. ისე დავბერდი, რომ შენი დევნა კი არა, საკუთარი თავის ზიდვაც აღარ შემიძლია. შუბლიდან თოფი მოვაშორე, ლულა ცისკენ მივმართე და გავისროლე. სროლის ხმამ მთელი ტყე შეძრა. თითქოს ცა ჩამოიქცა. ლულას რომ ბოლი აუვიდა, მაღლა ავიდა რგოლებად. თოფი ნელ-ნელა ძირს დავუშვი. ირემს თვალი ისევ თვალში გავუყარე. ცრემლმორეული გადავეხვიე. ერთმანეთს შეერთებული ჩვენი ცრემლები მიწას ასველებდა. დანამულ მიწაზე გაფიცხებული მჭადის ფერის, ჭორფლიანი სოკოები ამოვიდა. ბებერ ირემს მოვშორდი. ისევ თვალებში ჩავხედეთ ერთმანეთს. მის ცრემლიან და სევდიან გამოხედვას სიყვარული და სიხარული შერეოდა. ორივე ვდუმდით. მერე ზურგჩანთა მოვიხსენი, სოკოები დავკრიფე და შიგ ჩავალაგე. ირემს ლოყაზე მივეფერე და გამოვბრუნდი. მის მზერას ვგრძნობდი. მერე ალბათ ისიც წავიდა. უკან მიხედვა ვერ გავბედე. ჩემი ყველაზე დიდი ნანადირევი, ჩემი ბავშვობა, ბავშვობისდროინდელი ოცნებები იქ დავტოვე და წამოვედი. - მემლექეთში რომ ვიყავით, ყველაფერი რა კარგი იყო, - თქვა კაცმა. - ამ სიტყვებით ისევ ბავშვობა და ამ ბავშვობის განსაკუთრებული სილამაზე გაიხსენა. მერე ცოლს ჰკითხა: - შენც ხო გახსოვს ის ჭორფლიანი გოგო? - ბებო, ვისზე გეკითხება ბაბუაჩემი? და ის ჭორფლიანი გოგო ვინ არის? - ჭორფლიანი გოგო? - ბებიამ შვილიშვილს ლოყებზე ხელი მოჰკიდა, თავი ოდნავ მაღლა აუწია და სახეში შეხედა, - შვილო, - ამოიოხრა, - შვილო, მე რომ მიყურებ, ვერ ხვდები, ვინ არის ის ჭორფლიანი გოგო? (თურქულიდან თარგმნა ნანა ჯანაშიამ)
ვებ-გვერდზე გამოქვეყნებული მასალის გამოყენების ყველა უფლება ეკუთვნის საიტი "www.bazieri.ge"-ს ადმინისტრაციას. ამ მასალის (თუ მასალას სხვა რამ არ აქვს მითითებული) ნაწილობრივი ან სრული გამოყენება საიტი "ბაზიერი"-ს ადმინისტრაციასთან წერილობითი შეთანხმების გარეშე ან წყაროს: www.bazieri.ge-ს მითითების გარეშე დაუშვებელია !!!
gogita12 გავიხსენოთ "ბაზიერის" პირველი ტურნირი ❤ 
